PEDAGOŠKO-PSIHOLOŠKI ASPEKTI KOMUNIKACIJE

O knjizi: 

Udžbenik se usmjerava na univerzalno pitanje koje je zajedničko svim pojedincima u svim društvima diljem svijeta – pitanje komunikacije i međusobne interkacije. Ova je knjiga nastala sa svrhom kako bi se olakšao i unaprijedio svakodnevni rad nastavnika i odgojitelja jer polazi od činjenice kako je komunikacija osnovna socijalna funkcija i djelatnost kompleksna na svim svojim razinama - jednako važna u svim područjima djelovanja, no osobito u nastavnom procesu, radu s djecom i zdravstvu.

Kako bi se omogućio razvoj hrvatskog obrazovnog sustava i pedagogije, nužno je stručnjacima uključenima u nastavni proces osigurati pristupačan i svrsihodan priručnik kojem će se neprestano moći vraćati. Riječ je namjeri u kojoj su autorice ovog udžbenika neosporivo uspjele

Autorice knjige kroz stvarne su slučajeve analizirale različita područja primjene komunikacijskih vještina, s posebnim osvrtom na odgojno-obrazovni sustav. Zahvljujući tematski strukturiranim cjelinama, brojnim primjerima iz prakse te slikovnim prikazima, knjiga će od velikoga značaja biti nastavnicima na svim razinama obrazovanja, odgojiteljima, studentima pedagoških studija, ravnateljima, upraviteljima obrazovno-odgojnih ustanova, ali i roditeljima i skrbnicima. S obzirom da je riječ o knjizi koja predstavlja spoj teorije i prakse te je jedinstvena knjiga ovoga tipa u Hrvatsoj, razumljivoga jezika i jednostavnoga stila, od velike će pomoći biti i svim pedagozima, psiholozima i komunikacijskim stručnjacima koji u ovome području razvijaju vlastiti istraživački rad.

Sadržaj:

PREDGOVOR ...........................................................................................................................1

I. PSIHOLOŠKI ASPEKT KOMUNIKACIJE ...................................................................................3

1. Pojmovno određenje i obilježja komunikacije ................................................................... 3

2. Značajke ljudske komunikacije .......................................................................................... 9

3. Preduvjeti uspješne komunikacije .................................................................................... 11

3.1. Samopoštovanje i slika o sebi ........................................................................................11

3.2. Otvorenost .................................................................................................................... 12

3.3. Ljubaznost i toplina ....................................................................................................... 13

3.4. Izbjegavanje stereotipa i predrasuda ............................................................................ 13

4. Vrste komunikacije ........................................................................................................... 14

4.1. Verbalna i neverbalna komunikacija ............................................................................. 16

4.1.1. Sličnosti i razlike između verbalne i neverbalne komunikacije ................................... 17

4.2. Verbalna komunikacija ....................................................................................................21

4.2.1. Prepreke u verbalnoj komunikaciji .............................................................................. 22

4.2.2. Prepreke u komunikaciji na razini pojedinca ............................... ................................23

4.3. Neverbalna komunikacija ............................................................................................... 25

4.3.1. Komunikacijska okolina ............................................................................................... 29

4.3.2. Fizičke značajke osoba uključenih u komunikaciju ...................................................... 30

4.3.3. Tjelesni pokreti i pozicioniranje tijela .......................................................................... 30

5. Interpersonalna komunikacija ........................................................................................... 38

5.1. Kvaliteta komunikacije .................................................................................................... 43

5.2. Modeli/pristupi komunikaciji .......................................................................................... 45

5.3. Watzlawickova teorija komunikacije ............................................................................... 51

6. Komunikacijske vještine ..................................................................................................... 57

II. PEDAGOŠKI ASPEKT KOMUNIKACIJE .................................................................................. 64

1. Društvena dimenzija komunikacije .................................................................................... 64

1.1. Socijalna kompetencija ................................................................................................... 64

1.2. Socijalne vještine ............................................................................................................ 67

2. Poslovna komunikacija ...................................................................................................... 70

2.1. Kako komunicirati u poslovnim situacijama ................................................................... 71

2.2. Marketinška komunikacija ............................................................................................. 74

3. Komunikacija u odgoju i obrazovanju – pedagoška komunikacija .................................... 77

3.1. Međuljudski odnosi u pedagoškome kontekstu .............................................................80

3.2. Konflikti u odgojno-obrazovnome radu ......................................................................... 83

3.3. Školska kultura ............................................................................................................... 86

4. Komunikacija odgojitelja i nastavnika s roditeljima ........................................................... 91

5. Komunikacija u nastavi i poučavanju .................................................................................94

5.1. Komunikacija u nastavnome procesu ............................................................................ 94

5.2. Retorika ......................................................................................................................... 104

6. Komunikacija medijima – informacijsko-komunikacijska tehnologija ............................ .108

7. Odlike odgojitelja i nastavnika u komunikacijskome procesu .......................................... 113

8. Interkulturalna komunikacija ........................................................................................... 119

9. PRILOZI ............................................................................................................................. 122

9.1. Kako uspješnije komunicirati ili kako se bolje razumjeti u komuniciranju .....................122

9.2. 10 radionica za uspješnu komunikaciju u odgojno-obrazovnoj ustanovi .....................  123

A. Radionice verbalne komunikacije .....................................................................................126

1. Rasprava (debata) .............................................................................................................126

2. Simulacija rješenja nasilne komunikacije – put k nenasilnoj komunikaciji ....................... 127

3. Aktivno slušanje ............................................................................................................... 129

4. Kritičko čitanje ...................................................................................................................131

B. Radionice neverbalne komunikacije ................................................................................ 132

1. Inovativna i kreativna rješenja ......................................................................................... 132

2. Ekspresivne tehnike – izražavanje emocija i tehnike kontrole emocija ........................... 132

3. Upravljanje ponašanjem .................................................................................................. 133

C. Radionice paraverbalne komunikacije, radionice (samo)komunikacije, radionice interkulturalne komunikacije ............................................................................................... 134

1. Partnerstvo s roditeljima ................................................................................................. 134

2. Samopoštovanje i samopouzdanje (izgradnja pozitivne slike o sebi) ...............................134

3. Okruženje ......................................................................................................................... 135

Vježbe ................................................................................................................................... 137

1. Primjeri različitih problema i prepreka u komunikaciji .................................................... 137

2. Teški sugovornici u komunikaciji ...................................................................................... 138

ZAKLJUČNA RAZMATRANJA ................................................................................................. 139

SAŽETAK ............................................................................................................................... 142

SUMMARY .............................................................................................................................143

 LITERATURA ......................................................................................................................... 144

INDEKS AUTORA ................................................................................................................... 161

INDEKS POJMOVA ................................................................................................................ 167

POPIS SLIKA .......................................................................................................................... 168

O AUTORICAMA ................................................................................................................... 169